Cine de western

Iste articlo ye en proceso de cambio enta la ortografía oficial de Biquipedia (la Ortografía de l'aragonés de l'Academia Aragonesa d'a Luenga). Puez aduyar a completar este proceso revisando l'articlo, fendo-ie los cambios ortograficos necesarios y sacando dimpués ista plantilla.
Western rendreza enta ista pachina; ta atros usos, se veiga Western (desambigación).
Historia d'o cine

Tipos
Mudo
Sonoro
Aragonés
Espanyol
Nortamericano
Latinoamericano
Asiatico
africano
Europeu
Cheneros
Acción
Animación
Belico
Comedia
Documental
Experimental
Historico
Familiar
Fantasía
Ficción cientifica
Cine negro
Independient
Infantil
Intriga
Musical
Porno
Terror
Western

O cine de western, western, cine de l'oeste u cine de vaqueros ye un chenero cinematografico que se ambienta en o viello Ueste estadounidense. A parola wéstern ye orichinariament un adchectivo derivau d'o anglés west ('ueste'), pero se sustantivó pa fer referencia fundamentalment a obras cinematograficas, encara que tamién existe en a literatura (novela d'o Ueste).

Ye un chenero tipico d'o cine estausunidense,[1] plegando mesmo a estar considerau como lo cine estausunidense por antonomasia,[2] pero tamién d'o cine espanyol, italiano y de Reino Uniu. Las primera cintas de cine d'o ueste son d'inicios d'o cine con cuantas cintas de cine mudo d'esta tematica. Ye un chenero que gosa amostras cintas circumscritas en o tiempo y en l'espacio: entre los anyos 1840 y los anyos 1990 respective d'o tiempo y en territorios situaus a l'ueste d'o río Misisipi respective de l'espacio.[2] Antiparte, encara que bellas cintas de western sí que amuestran feitos historicos concretos (como en ye The Alamo (1960, John Wayne) anque que muit mitificaus, no cal considerar que lo cine de western respecte las caracteristicas propias d'o cine historico, chustament en presentar os feitos con una visión epica y mitificada, pero sí que recurrer a un marco historico concreto.[2]

Os prencipals interpretes d'o cine western estioron Randolph Scott, John Wayne, Tom Mix y Clint Eastwood, tamién cal destacar atros actors segundarios como Lee Van Cleff y especialistas como Luis Bar Boo u Frank Braña que amaneixen en mas de 100 y 150 cintas cadagún u Aldo Sambrell que amaneixe en mas de trescientas cintas. Tamién facioron incursions en o chenero destacaus actors como Henry Fonda, Gary Cooper, Eli Wallach, Harry Carey, Paul Newman, Burt Lancaster, Kirk Douglas, Christopher Lee, Gregory Peck, Charles Bronson, Harrison Ford, William S. Hart, David Carradine, Terence Hill, Borden Chase, Richard Widmark, Bud Spencer, Walter Brennan, James Stewart u Antonio Banderas, y artistas como Elvis Preisley y Ronald Reagan antis de estar politico cuan yera solo actor. D'entre os directors cal destacar a John Ford y Sergio Leone per alto de toz os de demás anque tamién destaca John Sturges como un d'os pioners d'o western clasico y en o anyos 1990-2000 Robert Rodriguez, amás d'atros directors como Anthony Mann, Raoul Walsh, Budd Boetticher, Thomas H. Ince, Sam Peckinpah, Henry Hathaway, Howard Hawks u Dalmer Daves. D'entre los guionistas, destacan Niven Bush, Philip Yordan, Dudley Nichols u Burt Kennedy, y entre los escritors autors de libros a on se i basan guions, Zane Grey. A musica tamién influyió en gran parte d'o exito d'este chenero destacando lo creyador de bandas sonoras per excelencia Ennio Morricone.

  1. (es) Quim Casas: Películas clave del western, Ediciones Robinbook, S.L., Barcelona, 2007, ISBN 978-84-96222-88-5, p.15.
  2. 2,0 2,1 2,2 (es) Vincent Pinel: Los géneros cinematográficos. Géneros, escuelas, movimientos y corrientes en el cine, Ediciones Robinbook, S.L., Barcelona, 2007, ISBN 978-84-96924-45-1, p. 318.

© MMXXIII Rich X Search. We shall prevail. All rights reserved. Rich X Search